Γνωστική Συμπεριφορική Ψυχοθεραπεία

Η Γνωστική Συμπεριφορική Ψυχοθεραπεία (Cognitive Behavioural Therapy -CBT) είναι μια ευρέως γνωστή προσέγγιση ψυχοθεραπείας που έχει εφαρμοστεί αποτελεσματικά σε μια ποικιλία προβλημάτων όπως το γενικευμένο άγχος, το άγχος υγείας, ο πανικός, η αγοραφοβία, οι ειδικές φοβίες , το κοινωνικό άγχος,  η κατάθλιψη, η δυσθυμία, τα προβλήματα πρόσληψης τροφής, οι ψυχαναγκασμοί-καταναγκασμοί, το μετατραυματικό στρες,  κ.α.

Είναι μια σχετικά χρονικά περιορισμένη θεραπεία, δομημένη, συνεργατική  και προσανατολισμένη στο εδώ και τώρα. Στόχος της θεραπείας είναι τα άτομα να αναγνωρίσουν τα προβλήματά τους, να τα αντιμετωπίσουν και να εφοδιαστούν με δεξιότητες που θα τους βοηθούν να παραμένουν σε καλή ψυχολογική κατάσταση και μετά την θεραπεία. Ένα σημαντικό μέρος της CBT είναι να βοηθά τους θεραπευόμενους να καταλάβουν τι θέλουν περισσότερο από τη ζωή και να κάνουν βήματα ώστε να το πετύχουν.

Η CBT βασίζεται στο γνωστικό μοντέλο το οποίο εξηγεί πως ο τρόπος με τον οποίο τα άτομα ερμηνεύουν μια κατάσταση συνδέεται και καθορίζει το συναίσθημα και την αντίδραση-συμπεριφορά τους. Πιο συγκεκριμένα η γνωστική θεωρία επισημαίνει πως δεν αρκεί μόνο ένα γεγονός για να καθορίσει το συναίσθημα. Οι σκέψεις (ή αλλιως γνωσίες) που θα κάνει κάποιος για το γεγονός παίζουν πολύ καθοριστικό ρόλο στο συναίσθημα και στην αντίδραση του. Για παράδειγμα προχωράτε στον δρόμο και βλέπετε απέναντι έναν παλιό γνωστό σας που δεν φαίνεται να σας προσέχει. Μπορεί να κάνετε  μία από τις παρακάτω σκέψεις:

  • “Δεν θέλει να μου μιλήσει. Γιατί να θέλει ? Πάντα ήμουν αντιπαθής σε όλους.” (Θλίψη)
  • “Δεν ξέρω τι να του πω. Μπορεί να πω καμιά βλακεία και να γίνω ρεζίλι.” (Άγχος)
  • “Δείχνει αφηρημένος, μάλλον δεν με αναγνώρισε.” (Ουδέτερο συναίσθημα).

Αυτή η αλληλεπίδραση μεταξύ γνωσιών συναισθήματος και συμπεριφοράς επηρεάζουν τη ζωή μας. Κάποιες φορές, μια περίοδος δυσφορίας μπορεί να στρεβλώσει τις αντιλήψεις των ανθρώπων και έτσι η διάθεση, οι σκέψεις και η συμπεριφορά μας παίρνουν μια αρνητική χροιά. Η CBT βοηθά τα άτομα να αναγνωρίζουν και να αξιολογούν αυτές τις αυτόματες σκέψεις και να τις αλλάζουν ώστε να γίνονται πιο ρεαλιστικές και υγιείς.

Όλγα Κακουλίδου, Ψυχολόγος Msc - Ψυχοθεραπεύτρια Κοζάνη